Durum böyle olunca kurduğun argüman yanlış oluyor veya hiç argüman bile kuramıyorsun. Bazı argümanlar özellikle fikrini değiştirmek, seni manipüle etmek için bilinçli olarak fallacy üstüne böyle kuruluyor bazıları da cahillikten, dikkatsizlikten veya tembellikten
Hasty generalization. Önündeki küçük örneğe dayalı ama daha genel ve bütün grup hakkında bir sonuca varmış argüman. Mesela "kadınlar spor yapmaz", "erkekler matematikte daha iyidir", "Amerikalılar gürültücüdür", "Türk erkeği sarışın sever".
Post hoc (false cause): bir şey olduğunda başka bir şey oluyorsa bu o olan şeyin nedeni değildir. Mesela: "Yemek yapıyordum, Ayşe aradı, ocaktaki yemeği yaktım, hep Ayşe'nin yüzünden o yemeği yaktım". Hayır o yemeği dikkatsizligin yüzünde yaktın, Ayşe aradı diye degil.
Slippery slope: şayet bunu yaparsak şu olur diyen argüman ki iki şey arasında bir ilişki yoktur. Mesela: "ot içmeye başlarsan eronine de başlarsın", "eşcinsel evliliklere izin verirsek ensest evliliklere de izin vermemiz gerekecek", "eğer buraya cami açarsak yakında şeriat gelir"
False analogy: karşılaştırması yapılan iki şey farklıdır aralarında bir ilişki olması mümkün değildir. Elma ile armut konusu işte. Mesela: "tek çeşit yemek yemek bir süre sonra sıkar, dolayısıyla tek eşlilik de sıkıcıdır. Bu yüzden evliliğe karşıyım".
Ad populum: Herkes inanıyor, herkes yapıyor diye o şeyin doğruluğu savunmak ve böyle argüman kurmak. Mesela: "yüzyıllardır et yiyoruz vegan olmak doğamıza aykırı", "sünnet adettir, tanrı emretmistir o yüzden doğrudur", "evlilik çocuk içindir o yüzden eşcinsel evlilik yanlıştır".
Ad hominem: Kurulmuş argümana bir şey söyleyememek çünkü yetersizdir onun yerine karaktere kişiliğe görüntüye hakaret etmek. Mesela "Türkçe yaz feminism kelimesini, ne ukalalık taslıyorsun", "aldatıldın herhalde ondan seksi kadına düşmansın", "tipe bak bundan akademisyen olmaz".
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder